EHBO VOOR STOELMASSEURS

Soms gebeurt het dat een cliënt na of tijdens een stoelmassage behandeling niet lekker wordt.

Het is goed om te beseffen dat het kan gebeuren en van tevoren een scenario te hebben voor hoe te handelen.

Mijn belangrijkste EHBO advies is: wat er ook gebeurt, handel langzaam. Neem bij schrik een moment om met je aandacht naar je buik te gaan en kijk daarna naar de situatie precies zoals het is. In alle rust.

RUSTIG AAN

Want in tegenstelling wat je zou denken naar aanleiding van ziekenhuis programma’s op TV, de “echte” verpleegkundigen blijven altijd rustig. Ze haasten zich niet, ook niet in nood. Want dat helpt toch niet.

Natuurlijk schrik je als iemand niet lekker wordt. Het is niet erg als je schrikt. Maar blijf langzaam handelen. Voel je buik. Adem door. Om goed te kijken, en op dat wat je ziet accuraat te reageren, is het nodig om zelf onbevooroordeeld te zijn. En om onbevooroordeeld te zijn is het nodig om in het neutrale vlak tussen schrik en onbewogenheid te handelen. Vanuit de Hara.

WAT KAN ER GEBEUREN?

Duizelig worden
De cliënt kan opeens duizelig worden. Wees hier altijd op bedacht en reageer meteen als het gebeurt. Maar raak niet in paniek, het is niet gevaarlijk. Het kan gewoon gebeuren.

Beroerd worden
Wat er ook kan gebeuren, is dat de cliënt tijdens of na de behandeling beroerd wordt: misselijk, hoofdpijn, ziek.

HOE KOMT HET?

1. Duizeligheid

Duizeligheid kan komen door een emotie die los komt en waar de cliënt niet bewust van is (of niet bewust van wil zijn) of welke hij niet wil laten zien. De tranen willen bijvoorbeeld omhoog komen, maar degene is totaal niet in staat om dat zo maar te laten gebeuren. Dat schiet door naar het hoofd en veroorzaakt duizeligheid.
Duizeligheid kan ook puur lichamelijk zijn en komen door bloeddrukschommelingen door erge vermoeidheid, honger of stress.

2. Beroerd worden

Meestal wordt iemand beroerd door een emotie die loskomt en die degene niet wil of kan laten zien. De emotie kan de maag, het hart, het hoofd, de longen of de darmen “aanvallen” met misselijheid, akeligheid, hoofdpijn, benauwdheid of darmklachten als gevolg.
Het beroerd worden kan ook puur lichamelijk zijn. Dan is vaak een teken dat er iets aan de hand was op gezondheidsvlak en dat de behandeling als een katalysator werkte. Eigenlijk had je de persoon op dit moment beter niet kunnen behandelen. Of alleen heel erg rustig. Maar het is niet altijd mogelijk om dat van te voren juist in te schatten, ook niet voor de persoon zelf.

WAT KUN JE DOEN?

1. Duizeligheid: meteen op de grond!

Als iemand duizelig wordt, onthoud één ding: laat de cliënt die duizelig geworden is, altijd op de grond zitten of liggen. Weg van de stoel, naar de grond. De grond is veilig en geeft rust.
Wacht geen seconde. Meteen als je merkt dat de cliënt duizelig wordt, zelfs een klein beetje (“ik voel me een beetje draaierig”, “ik voel me licht in het hoofd”), vraag hem of haar meteen om op de grond te gaan zitten of liggen. Meteen! Vergeet dit niet! Het is beter om te handelen voordat de cliënt flauwgevallen is!

• Bij een bleek gezicht: liggen met een kussen (of een opgevouwen sjaal) onder het hoofd en een stoelzitting onder de onderbenen (90 graden buiging in de knie en heup!).
• Bij een rood en/of bezweet gezicht: zitten met de rug tegen de muur. Of liggend in stabiele zijligging, onderste been gestrekt, bovenste gebogen, met kussen onder het hoofd en eventueel onder de knie.

Als de cliënt op de grond zit of ligt kun je kijken of het nodig is om iets te doen bijvoorbeeld door hulp te halen of alarm te slaan. Meestal is het genoeg om er bij te blijven en de cliënt tijd te geven om bij te komen. Laat de cliënt een paar minuten liggen of zitten totdat deze zich weer beter voelt. Vraag de cliënt dan rustig op te staan, iets te drinken en de komende uren rustig aan te doen.

• Een acupressuurpunt dat je kunt behandelen om iemand ‘bij te laten komen’, zowel bij duizeligheid als bij beroerd worden, is een punt recht onder de neus. DuMo 26, 1/3 Afstand van de neus naar de bovenlip. Druk met je wijsvinger door de lip scherp tegen het tandvlees aan als je dit punt behandelt.
• Bij een volle hoofd kun je Ni 1 (1^e punt van Niermeridiaan) midden onder de voet en DuMo 20 (20^ste punt van Du Mai meridiaan) bovenop het hoofd behandelen.

2. Beroerd worden: even blijven zitten

Laat een cliënt die beroerd geworden is (misselijk, akelig) op een stoel zitten met benen op een andere stoel en geef hem of haar iets te drinken. Let goed op waar het probleem zich uit. Is het het hoofd (hoofdpijn, druk op het hoofd, vazig zicht), de maag (misselijk), het hart (akelig gevoel, druk op de borst, hartkloppingen), de longen (benauwdheid, hyperventiltie) of de darmen (rommelingen, diarree).
Meestal gaat het allemaal weer snel over maar soms moet de cliënt ziek naar huis gaan.  Als het niet vanzelf overgaat vraag dan iemand om het van je over te nemen om de cliënt verder te begeleiden! Laat een beroerde cliënt niet onbegeleid achter.

• Als het Hart reageert (kloppingen of druk op de borst) kun je Ht 7 vasthouden. Zit op de polsplooi, bij de pinkkant, aan de binnenkant van de pees. Pak de polsen rustig vast en laat het punt tegen je middenvinger rusten, handen en armen van de ander hangen ontspannen.
• Als de Maag reageert kun je HC 6 behandelen. Drie vingerbreedtes boven de polsplooi, tussen de pezen, aan de binnenkant van de onderarm. Behandel het punt met je duim, rustig en zacht.
• Als het hoofd reageert kun je DiDa 4 behandelen. Deze ligt in de kussen van de duim, aam de buitenkant. Doe je duim en wijsvinger bij elkaar en zet je duim op de hoogste punt van het heuveltje. Open duim en wijsvinger en laat de duim vallen in het punt; het ligt onder het bot van de wijsvingerkant.
• Als de longen reageren kun je Lo 9 behandelen. Deze ligt op de polsplooi aan de kant van de duim, daar waar je de polsslag voelt. Rustig vastouden met je duim.
• Voor darmen kun je ook DiDa 4 behandelen.

WAT JE NIET MOET DOEN

1. Goed of helemaal niet

Wat zeker is: als je niet precies weet waar de punten liggen en hoe je de punten moet behandelen kun je beter geen punten behandelen. Of je doet het goed of helemaal niet. Een makkelijke punt is het punt onder de neus, tussen de neus en de bovenlip (DuMo 26). Kan altijd en werkt altijd!

2. Te zwak: geen punten

Als de cliënt heel zwak en vermoeid is (energie is op) kun je beter geen punten behandelen. Behalve DuMo 26 (zie boven).

3. Niets doen is meestal het beste

Een hand vasthouden, het hoofd vasthouden, hand op de buik. Dat kan allemaal eventueel, als het fijn voelt voor alle twee. Meestal is het het beste om iemand even in rust te laten.

JE VERANTWOORDELIJKHEID NEMEN

Rode vlaggen

Wanneer de cliënt sterke vegetatieve reacties vertoont (zweten, bleek worden, grijs worden, paars worden, koud worden, heet worden) vraag hem of haar contact op te nemen met een arts of de bedrijfshulpverlening. Doe dit ook als de cliënt zich duizelig blijft voelen. Vraag wel iemand met de cliënt mee te lopen, laat een duizelige of onwel  geworden cliënt niet alleen.
Je kunt beter je beroepstrots negeren en de volle verantwoordelijkheid nemen in de situatie. Desnoods zelf contact opnemen met een arts.

EHBO cursus

Als shiatsu behandelaar dien je trouwens regelmatig een cursus EHBO te volgen. Heb je het nog niet gedaan?

• Jaarlijks komt Jordan de Vaan bij ons een EHBO dag geven. Hij is een verpleeglundige en werkt op de Intensive Care van Radboud ziekenhuis. Na deze middag krijg je een officiële EHBO certificaat, dat dan eens in de twee jaar vernieuwd kan worden.

Let op: Het is dus geen middag in specifieke acupressuur punten, maar gewoon de gewone reanimatie EHBO.

WIL JE MEEDOEN

Heb je interesse in de EHBO middag? Als je mee wil doen kun je je aanmelden door een e-mail naar me te sturen.

JAANA

Ps. Vertel in  het commentaarvak hieronder wat jij doet als mensen tijdens de behandeling vervelende reacties tonen.Graag hoor ik van je!!! Zo kunnen we van elkaar leren.