DE VINGER DIE NAAR DE MAAN WIJST
Binnen shiatsu werken we met Chinese geneeswijze en spreken we over “diagnoses”; we spreken over elementen die elkaar aanvallen, of meridianen die te veel of te weinig aandacht vragen, of over organen of gebieden die te weinig of te veel Yin of Yang of iets anders hebben. Het klinkt heel serieus, maar vergis je niet. Een diagnose volgens de Chinese geneeswijze is iets heel anders dan een diagnose binnen de medische wereld.
De diagnoses die wij binnen shiatsu stellen zijn slechts beelden. Richtingwijzers. Ze helpen ons goede behandelingen te geven. Ze ondersteunen ons denkproces tijdens het behandelen. Ze helpen ons de juiste handelingen te vinden. Maar ze vertellen in feite niets over wat er eigenlijk aan de hand is.
“Een diagnose is een vinger die naar de maan wijst; niet de maan”. Maar wat is een vinger die naar de maan wijst eigenlijk wel waard?
HET GAAT OM DE WEG
Shiatsu gaat over goed zorgen voor jezelf, over gezondheid en, als er iets aan de hand is, over genezingsprocessen.
In shiatsu gaan we er van uit dat wij mensen altijd bezig zijn om richting gezondheid te gaan. De zelfhelende kracht is altijd bezig met heling, met gezondheid als doel. Die gezondheid zouden we de maan kunnen noemen. We zijn altijd onderweg naar de maan. En om die weg naar de maan, daar gaat het in onze behandeling om. Het gaat niet om die vinger (de diagnose). Het gaat zelfs niet om die maan (het uiteindelijke doel). Het gaat om de weg er naar toe. Op die weg willen we de ander ondersteunen met onze behandeling.
AANSLUITEN BIJ DAT WAT ER IS
De zelfhelden kracht is altijd bezig om richting de maan te gaan. In onze behandeling kunnen we dus het beste gewoon aansluiten bij de beweging die er al is. Dan weten we zeker dat het de juiste richting is. Als we een behandeling geven en merken dat de beweging een bepaalde kant op gaat (een bepaalde soort handgreep of techniek valt bijvoorbeeld goed en voelt goed) weten we dat dat de richting naar de maan is. En dan kunnen we van daaruit de shiatsu diagnose bepalen. “Dit helpt, dit is de richting, dus dat en dat is de diagnose”. De behandeling bepaalt de diagnose. De richting van de natuurlijke beweging die er is vertelt ons welke kant de vinger wijst.
Als we bijvoorbeeld merken dat we geneigd zijn om veel aandacht aan de onderrug te geven en langdurige diepe druk uit te oefenen op het heiligbeen, kunnen we denken: Nier Qi is zwak. (Qi = energie) Dat kan ons stimuleren om ook de achterkant van de benen goed te behandelen en bepaalde punten aandacht te geven. Maar de diagnose “Nier Qi is zwak” vertelt niets en totaal niets over onze nieren! Het is gewoon een beeld dat ons kan helpen om de beste handelingen te vinden in het moment.
De diagnose kan ons inspireren. Het kan voorkomen dat we te veel afdwalen. Het zorgt er voor dat de richting helder blijft en dat we de kortste weg samen met de cliënt nemen. Het is voor ons behandelaars zelf heel handig om de diagnose voor onszelf te verwoorden. Die vinger die naar de maan wijst houdt ons op de koers. Maar dat is dan ook alles. De vinger op zichzelf vertelt heel weinig. Het geeft alleen een richting aan. Helaas vertelt die vinger die naar de maan wijst je heel veel dingen niet.
DE VIER DINGEN DIE JIJ EN DE CLIËNT GRAAG WILLEN WETEN MAAR DIE EEN SHIATSU DIAGNOSE JE NIET VERTELT
1. Hoe ernstig is de situatie?
De shiatsu diagnose is slechts de vinger die naar de maan wijst. Of iemand nu halverwege is, of net van de maan afgevallen is of er miljoenen kilometers vandaan, de vinger blijft het zelfde. Het wijst dezelfde kant op. De diagnose “de Nier Qi is zwak” kan slaan op een situatie waar iemand een beetje vermoeide onderrug heeft en verder helemaal geen klachten. Of het kan slaan op een situatie waar iemand zo uitgeput is dat hij niet meer op zijn benen kan staan. De diagnose op zich zelf vertelt niets over de ernst of zwaarte van de klachten
2. Wat voor klachten zijn er?
Als de richting van de geneeskracht de kant op is dat wij in shiatsu “Nier Qi is zwak” noemen, is dat onze diagnose. De diagnose “Nier Qi is zwak” kan slaan op een situatie waar iemands knieën helemaal versleten zijn. Of op een situatie waarbij iemand snel vocht vasthoudt in de voeten. Of op een situatie waar iemand geen zin in seks heeft. Of niet zwanger raakt. Of pijn in de onderrug heeft. De diagnose op zich zelf vertelt niets over de aard van de klachten.
3. Waar komen de klachten vandaan?
Nier Qi is niet het zelfde als de anatomische nieren. Nier Qi is net zo Chinees als Shen of Xue of Yin of Yang. Het is niet hetzelfde als de nieren in westerse geneeskunde. De diagnose zegt dus niets over wat er in werkelijkheid aan de hand is. Voor onze westerse geest is dit moeilijk te vatten. Wij denken “de Nier Qi is zwak, dus de nieren moeten sterker worden, dus er is iets aan de hand met de nieren. Help!” Maar in Chinese geneeswijze geeft het alleen de richting aan, verder niet.
4. Wat is met de ander aan de hand?
Als we tegen de cliënt zeggen: je Nieren zijn zwak, is het alsof we het met hem over onze vinger hebben. De vinger is niet interessant! Het is de weg naar de maan die interessant is! En de natuurlijke geneeskracht is altijd al onderweg naar de maan. Dus eigenlijk hoeven wij de cliënt niets te vertellen over de Nieren. Hij kan het beter aan ons vertellen wat er met hem aan de hand is en wat er gebeuren moet.
Een shiatsu diagnose is slechts de vinger die naar de maan wijst. Het zegt niets anders dan dat het de richting aanwijst waar de natuurlijke geneeskracht naar toe aan het bewegen is. Het heeft alleen nut voor ons als behandelaar omdat het ons helpt om op de koers te blijven. Voor de cliënt is de diagnose niet interessant. Voor de cliënt is alleen de weg naar de maan interessant. En die weg kan hij meestal zelf beter verwoorden dan welk dan ook diagnose.
Liefs,
JAANA
Ps. Wil je leren om met Chinese geneeswijze te werken binnen je shiatsu of stoelmassage behandelingen? In september kun je aansluiten bij de opleiding Shiatsu Stoelmassage. Je leert shiatsubehandelingen geven en Chinese geneeswijze en Taoïstische wijsheid toepassen binnen je behandelingen en binnen je leven. Het volgen van onze shiatsu opleiding is een levensveranderend pad! Het is zowel voor beginners als voor ervaren behandelaars een verdiepend avontuur.
