DE 4 EXTRA TECHNIEKEN DIE HUN MEERWAARDE HEBBEN BEWEZEN

Er zijn vier technieken die ik in mijn acupunctuurtijd gebruikte en die ik meegenomen heb naar shiatsu. Ook al heb ik jaren geleden besloten om me vooral op pure ongekunstelde shiatsu te richten, wil ik geen afscheid nemen van deze vier. Omdat het methoden zijn die in de loop der jaren toch weer keer op keer kleinere of grotere “wondergenezingen” teweeg hebben gebracht. En vooral ook omdat ik er bepaalde dingen mee kan doen die met puur hands-on shiatsu niet kunnen.

1. MOXA

Moxa is een soort sigaar, die je aansteekt en waarmee je punten of gebieden warm maakt.
Het wordt ook in poedervorm gebruikt; dan maak je van moxapoeder kleine bolletjes. Deze laat je op acupunctuurpunten branden. Net voordat er een brandwond ontstaat haal je ze er weer af.

Wat doet moxa?

Moxa verdrijft koude en versterkt Yang. Het wordt gebruikt om pijnen te bestrijden en organen te versterken.
Als je moxa wilt gebruiken is het belangrijk om te weten of er inderdaad sprake is van koude of tekort aan Yang, in de zin van Chinese geneeswijze. Want dat zijn de situaties waar je in elk geval moxa zou kunnen gebruiken.

Wanneer geen moxa?

In de praktijk betekent het dat je moxa meestall niet kan gebruiken als er sprake is van ontstekingen (exces hitte).
In het algemeen kun je zeggen dat als de energie als het ware snel trilt (tegen kookpunt aan zit), moet je geen moxa gebruiken, of alleen op hele specifieke punten. Als de energie juist langzaam trilt (het is afgekoeld of bijna bevroren) juist wel.

Hitte en koude

Vaak is er hitte in de nek-schoudergebied en langs de schouderbladen. Bijvoorbeeld mensen met migraine klachten hebben vaak hitte in dat gebied. Dan moet je geen moxa gebruiken.
De onderrrug is juist vaak koud. Maar het kan net zo goed anders om zijn: het nek-schouder gebied kan koud zijn. Onderrug kan heet zijn.
Als massage heel goed helpt tegen een pijn, is het meestal koude. Of als je met je hand de koude kunt voelen.

Het juiste moment afwachten

Als je op een verkeerd moment (hitte, Yin tekort) veel moxa gebruikt kan de cliënt last krijgen van slapeloosheid, hoofdpijn, buikpijn, spierpijn etc.
Terwijl als het precies het juiste moment is (vastzittende koude) kan moxa klachten verhelpen waar niets anders bij helpt. Een oudere mevrouw die 20 jaar last had van nekpijn heb ik ooit met één moxabehandeling van de pijn afgeholpen.

De conditie bepaalt

Wanneer het wel of niet slim is om te moxeren wordt bepaald door de conditie van het gebied of punt.
Het gaat vooral om de temperatuur van de punten: heet = niet moxeren, koud = wel moxeren. En ook over heftigheid: heftige pijn = niet moxeren, zeurende pijn = wel moxeren. Warmte wordt als aangenaam ervaren = wel moxeren, warmte wordt als onaangenaam ervaren = niet moxeren.

2. CUPPING

Cupping is vacuumzuigen. Cups zijn glazen of plastice kopjes waarmee je kunt vacuumzuigen.
De plastice cups en sommige glazen cups zuig je aan met een pompje. De traditionele glazen cups worden met behulp van vuur (een speciaal techniek met watten en alcohol) vacuumgezogen.

Wat doet cupping?

Om in de termen van Chinese geneeswijze te blijven: cupping zuigt pathologische energieën (PE’s) (koude, wind, hitte, damp) uit het lichaam.
Dus cupping kun je ook bij hitte (ontstekingen) gebruiken. Dit is een van de redenen voor mij om het er af en toe bij te halen. Er zijn niet veel dingen die je bij hitte kunt doen met shiatsu.

Wanneer cuppen?

Ik maak er echter vooral gebruik van bij verkoudheid. Dat is ‘PE windkoude’ in Chinese termen. De driehoek boven in de rug is erg goed bij verkoudheid: Dumo 14, Bl 12 of 13 links-rechts.
Dat combineer ik vaak met een cup op het heiligbeen en eventueel in de knieholtes. Wat ook op zich weer goed is bij rugpijn door PE koude of PE hitte.
Bij tenniselleboog, slijmbeursontstekingen etc. (PE wind hitte) zet ik cups op specifieke punten (Dida 11, Dida 14, Dida 4). Bij een echt acute en heel pijnlijke ontsteking of bij koorts moet je niet cuppen!

Het gevaar

Het ziet er vaak een beetje naar uit nadat iemand gecupt is. Mensen schrikken daar soms van en willen het daarom niet doen.
Maar de verkleuring (blauwe of paarse of zwarte plekken waar gecupt is) is totaal schadeloos. Het is een hele oppervlakkig gedoe en juist nodig voor het effect.
Binnen een paar dagen trekt het weg, soms duurt het een week.
Als iemand door het cuppen van pijn of verkoudheid af is, zal hij heus niet klagen! Je moet het dan ook alleen doen als de cliënt echt graag van een bepaalde klacht af wil.

3. GUA SHA

Gua Sha is schrapen met een dekseltje of tegenwoordig met een jade steen. Maar een jampot dekseltje werkt ook!
Je schraapt de huid met olie in diepe, regelmatige, korte halen van boven naar beneden.
Er ontstaan bloeduitstortingen onder de huid en dat is juist waar de werking op gebaseerd is; een beetje zoals bij cupping.

Hoe werkt het?

Door Gua Sha schrapen we het bloed uit de aller kleinste haarvaatjes. De vaatjes worden niet beschadigd, het bloed wordt er gewoon uitgeplopt.
Het ziet er soms heel erg uit, maar zo erg voelt het echt niet. Het is vooral lekker (vind ik) en soms een beetje prikkend.
Doordat er bloed in het weefsel komt denkt het lichaam dat er iets ernstigs aan de hand is. Alle geneeskrachten worden naar het beschadigde gebied gestuurd; alsof je een auto-ongeluk zou hebben gehad.
Het andere effect is dat het bloed in de haarvaatjes ververst wordt. Dat betekent dat PE’s worden weggevoerd en stagnaties opgelost.

Wanneer Gua Sha?

Gua Sha gebruik ik als mensen harde knobbels in de spieren hebben. Het helpt om oude stagnaties in beweging te krijgen.
Ook gebruik ik het bij PE koude in de Longen of in de spieren van het bovenrug. Onlangs ben ik zelf na ruim 2 maanden droge, hinderlijke hoest (door slapen met een open raam; typisch PE windkoude) na één Gua Sha behandeling genezen.

4. GEMBER KOMPRESSEN

Bij gember kompressen werk je met doeken die je dompelt in bijna kokend water met gember sap er in. De doeken wring je uit en leg je op de onderrug (of ergens anders). De warmte duw je vervolgens met je handen er in.

Hoe werkt het?

Gember wordt in Chinese geneeswijze gezien als heel geneeskrachtig. Het verwarmt de Nieren en de werking ervan gaat diep. Als je puur met water zou werken zou het niet zo verwarmend en niet zo helend zijn als wanneer het water met gembersap bekrachtigd is.

Wanneer gember kompressen?

Gember kompressen gebruik ik vooral bij koude klachten en bij zwakte van de Nier. Ze zijn heerlijk als nazorg van blaasontstekingen, maar ook bij (extreme) (winter) vermoeidheid.

NAZORG

Zowel na Moxa als na cuppen als na Gua Sha of Gember kompressen masseer ik het betreffende gebied na met olie. En let op: daarna snel iets aantrekken, voordat de koude er weer intrekt!

CONCLUSIE

Wie goed opgelet heeft is het vast wel opgevallen: de vier technieken gebruik ik vooral wanneer er sprake is van Pathologische Energieën (behalve gember kompressen, die worden vaak juist bij zwakte en als nazorg gebruikt).
De PE’s (Pathologische Energieën) is een term uit de Chinese geneeswijze. De PE’s zijn ziekteveroorzakers van buiten af: ziekte door koud weer, of doordat je nat geworden bent in de regen. Pijn in de arm door een open raam in de auto, beroerd worden door heet, dampig weer.
Ook bacterieën en virussen zijn in de Chinese geneeswijze PE’s. Klachten door overbelasting (zoals tenniselleboog) en blessures (zoals verzwikte enkel) worden ook geschaard onder klachten door PE’s.
Alles wat van “buiten” komt en dus niet direct veroorzaakt is door interne zaken zoals emoties of stress, ongezonde levensstijl of erfelijke zwakte, is PE.

Shiatsu is niet altijd het beste middel bij externe ziekteoorzaken: de PE’s moeten namelijk het lichaam uit gestuurd worden en shiatsu heeft een beetje de neiging om alles juist naar binnen te drukken.

Om PE’s goed uit te kunnen drijven maak ik naast specifieke shiatsutechnieken vaak ook gebruik van een van de extra technieken.

JAANA

Ps. In september start het Zang Fu jaar van onze therapeuten opleiding. Moxa, Cupping, Gua Sha en gember kompressen zijn onderwerpen van dat jaar.